9 fabels of feiten over duplicaatcode op Nederlandse kentekenplaten

Op deze Nederlandse kentekenplaat staat soms naast het blauwe vlakje met EU-sterren & letters NL en het kenteken zelf ook nog een extra cijfertje 1,2 of zelfs 3. Deze extra cijfer wordt officieel duplicaatcode genoemd, maar wordt in de volksmond ook wel ophoogcode genoemd. In deze blogposting worden 9 feiten en fabels over deze duplicaatcode bevestigd of ontkracht.

Geschiedenis duplicaatcode (feit)

In Nederland hebben we sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw een systematiek waarbij het kenteken bij het voertuig blijft gedurende hun levensloop in dit kikkerlandje. Dit kenteken werd destijds op een donkerblauwe kentekenplaat geperst. Eind jaren zeventig werd de blauwe variant ingeruild voor een gele reflecterende variant. Bij het intreden van de 21 eeuw volgde een belangrijke nieuwe wijziging. Op 1 februari 2000 werden namelijk de eerste gele kentekenplaten met blauwe EU-sticker aan linkerkant geïntroduceerd onder de noemer GAIK-kenteken. GAIK staat voor Gecontroleerde Afgifte en Inname Kenteken. Met GAIK werd op allerlei plekken verbeteringen aangebracht in de veiligere uitgifte en inname van kentekenplaten. Zo kwam er een specifieke erkenningsregeling voor kentekenplaatfabrikanten.

Ook kreeg elke kentekenplaat een eigen unieke code, de zogenaamde GAIK-code. Deze code staat op de langwerpige gele kenteken (in vakjargon 27.1 kentekenplaat genoemd) linksonder. Deze codes worden bij bedrukken van een kenteken door de fabrikant ingevoerd in een digitaal systeem van RDW.

Een ander lastig punt van kentekenplaten is de bevestiging van deze aluminium dingen op het voertuig. Deze bevestiging wil nog wel eens door schade, zelf losttrillen en/of menselijk sjorren en trekken stuk gaan, waardoor de kentekenplaat en voertuig wellicht voorgoed van elkaar gescheiden worden. Vooral het zonder toestemming ontvreemden van de platen en deze gebruiken bij ramkraken en/of tankbeurten zonder betalen is een maatschappelijke doorn in het oog. Om gestolen kentekenplaten en juiste kentekenplaten gescheiden te houden is daarom de term duplicaatcode geintroduceerd, oftewel een extra cijfertje die opgehoogd wordt als een kentekenplaat verdwenen is. Deze duplicaatcode wordt door RDW bepaald.

Bij wegraken kentekenbewijs of kentekencard krijg je duplicaatcode op je kenteken (fabel)

Bij de introductie van de nieuwe GAIK-kentekens werd gesteld dat het kentekenbewijs en de bijbehorende kentekenplaten een logisch setje zouden zijn. Mocht 1 exemplaar uit dit setje verdwijnen of zoekraken, dan zou de gehele set vernieuwd moeten worden met een ophoging van duplicaatcode. Aangezien niet iedereen een keurige administratie van zijn kentekenbewijzen erop nahield, wilde het nog wel eens gebeuren dat het zoekraken van 1 van de kentekenbewijzen resulteerde in aanvragen van nieuwe kentekenplaten met een duplicaatcode erop.

Dit zorgde ervoor dat RDW veelvuldig de machinerie voor kentekenbewijzen moest door laten lopen en kentekenplaatfabrikanten een extra zakcentje hadden door . Voor de burger was dit echter allemaal maar rompslomp, dus in het kader van administratieve lastenverlichting werd vanaf 22 september 2008 besloten dat er geen koppeling tussen vermissing kentekenbewijzen en kentekenplaten meer zou bestaan.

Dit heeft als gevolg gehad dat het aantal uitgegeven duplicaatcodes drastisch gedaald is. Helaas is hiermee niet het probleem van ontvreemding of verlies van kentekenplaten opgelost. En dit kan vervelende consequenties opleveren. Mocht je zelf overkomen dat één of beide platen verdwenen zijn, dan dien je een bepaalde procedure te doorlopen.

Het is sowieso verstandig om de bevestiging van je kentekenplaat periodiek te controleren en maatregelen te nemen om verlies te voorkomen, zoals popnagelen of extra dubbelzijdig tape. Enkel erin klikken van de plaat in kentekenplaathouder is vragen om problemen vroeg of laat.

Voertuigen met kentekens met duplicaatcode zijn minder waard (fabel)

Naast administratieve verlichting van de oorzaak-gevolg van verliezen van kentekenbewijs geeft volgens sommige mensen ook het minder toepassen van duplicaatcodes nog een verlichting, namelijk in de waardering van het voertuig bij aan- en verkoop. Deze mensen vinden namelijk voertuigen met een duplicaatcode van 1 of hoger waardeverminderend zijn. Het zou namelijk iets zeggen over hoe de eigenaar omgaat met zijn voertuig. Aangezien er verschillende plausibele redenen buiten de schuld van de eigenaar zijn waarom een duplicaatcode nodig is, lijkt me het verstandig om dit heel hard naar de rijk der fabelen te verwijzen.

Elk kenteken heeft een duplicaatcode (deels feit/deels fabel)

Bij eerst afgegeven kentekenplaten bij een nieuw of geïmporteerd voertuig wordt geen duplicaatcode getoond. Op de achtergrond kan het echter zijn dat een voertuig in de administratie van RDW wel een duplicaatcode heeft, namelijk 00. Deze code werd toegekend aan voertuigen bij omwisseling van de oude gele kentekenplaten naar de nieuwe GAIK-kentekens begin deze eeuw. Tegenwoordig wordt bij nieuwe kentekens deze waarde niet opgeslagen. Totdat duplicaatcode 1 moet worden uitgegeven.

Ik kan zelf controleren wat juiste duplicaatcode is (fabel)

Stel je koopt tweedehands een voertuig van een particulier. Bij het bekijken van het voertuig voor aankoop zie je op beide kentekenplaten een duplicaatcode (of helemaal geen). Je wilt zeker zijn dat je geen miskoop doet, dus je wilt zeker weten dat de kentekenplaten kloppen bij het voertuig.

Om zeker van je zaak te zijn ga je naar RDW.nl of andere autoriteiten van voertuiginformatie en historie. Nergens op deze sites zal je echter te weten komen wat de actuele duplicaatcode behorende bij het kenteken/voertuig is. Deze informatie is namelijk door RDW geclassificeerd als Gevoelig Gegeven. Oftewel een gegeven waarmee mogelijkerwijs identificatie of registratie fraude mee gepleegd kan worden.

Alhoewel niet genoemd in de documentatie van RDW aangaande gevoelige gegevens geldt min of meer hetzelfde voor de GAIK-codes van de kentekenplaten. Een hit/nohit dienst om deze codes te verifiëren bij RDW zou op zijn minst handig zijn om extra zekerheid te krijgen.

Hoogst mogelijke duplicaatcode is 19 (feit)

Bij het ontwikkelen van de duplicaatcode moest RDW keuzes maken over het hoogst mogelijk cijfer wat uitgegeven mag worden als duplicaatcode. Aangezien ikzelf ooit in de documentatie had gelezen dat een duplicaatcode maximaal 2 karakters kon bevatten en enkel bestaand uit cijfers mocht bestaan, was mijn eigen aanname dat 99 het hoogst mogelijke cijfer zou zijn.

Naar aanleiding van een tip over een blogposting van Wiegel Jelsma die zich verwonderde over de vreemde letter K bij GAIK-kentekens kwam ik in de regelgeving over kentekenplaten ook regels over duplicaatcodes tegen. In deze regels wordt duidelijk dat hoogste mogelijke duplicaatcode conform regelgeving het getal 19 is.

Voor de duplicaatcodes 10 tot en met 19 gelden echter andere plaatsingsregels dan bij de getallen 1 tot en met 9. De reeks 1 tot en met 9 wordt bij de langwerpige kentekenplaten boven het eerste streepje getoond. Getallen 10 tot en met 18 worden onder het eerste streepje getoond en bovendien wordt enkel het laatste cijfer getoond (oftewel de 1 van tiental verdwijnt). Met deze kennis is de online kentekenplaatmaker van Kenteken.TV aangepast aan deze regels.

Voor de hogere getallen wordt het wel een beetje verwarrend. Duplicaatcode 10 is namelijk cijfer 1 onder het streepje. Met deze logica is het hoogste enkelvoudige cijfer onder de streep 9. Dat correspondeert met duplicaatcode 18. In tabelvorm ziet dat er als volgt uit:

DuplicaatcodeCijfer op kentekenplaatPlaatsing boven/onder streepje
11boven
22boven
33boven
44boven
55boven
66boven
77boven
88boven
99boven
101onder
112onder
123onder
134onder
145onder
156onder
167onder
178onder
189onder
Voorbeeld kenteken met duplicaatcode 3
Voorbeeld kenteken met duplicaatcode 3
Voorbeeld kenteken met duplicaatcode 13
Voorbeeld kenteken met duplicaatcode 12

Overigens kunnen op brom- of snorfietskentekens ook duplicaatcodes voorkomen. Op deze kentekenplaten worden geen streepjes gebruikt. En op deze kentekenplaten kunnen wel de complete getallen 10 tot en met 18 getoond worden.

Hoogst uitgegeven duplicaatcode is 1217 (feit)

Aangezien duplicaatcode gevoelig gegeven is, is het niet makkelijk na te gaan wat hoogst uitgegeven duplicaatcode totnutoe bij RDW is. Gelukkig was het Twitter webcare team van RDW zo vriendelijk om even in de data te duiken en mij te voorzien van een antwoord.

Op moment van schrijven van deze posting is duplicaatcode 12 het hoogst uitgegeven duplicaatcode. De berijder van dit voertuig heeft ogenschijnlijk botte pech. Wel interessant wordt het, wat er gebeurt als deze eigenaar doorgaat met zijn ophogingen. Wat er namelijk zal gebeuren als na duplicaatcode 19 nogmaals een duplicaat nodig is, is op dit moment onbekend.

update 22 november 2018: Met dank aan Bart Bartholomeus is er een update over hoogst uitgegeven duplicaatcode. Sinds kort is er een personenauto die met 8 onder eerste koppelteken rondrijdt, oftewel 17e duplicaatcode heeft gekregen. Hij wist ook te vertellen wat er gaat gebeuren als deze ongelukkige bestuurder/bestuurster verdergaat met verliezen van platen: na cijfer 9 onder koppelteken (18e duplicaatcode) zal het voertuig een vervangend kenteken krijgen (?!).

Duplicaatcode op kentekenplaat hoeft niet zwart te zijn (fabel)

Sommige mensen vinden het extra cijfertje op hun kentekenplaat erg storend. Het zou namelijk iets zeggen hoe zij met het voertuig omgaan. Om deze reden hebben sommige mensen geprobeerd om de duplicaatcode te maskeren door de zwarte folie op het cijfertje weg te halen. Tot maart 2014 kon dit ongestraft, want in de regelgeving was niet expliciet vermeldt dat de duplicaatcode moest bestaan uit zwarte onuitwisbare teken. Dit is dus in 2014 hersteld.

Ondanks het nieuwe omschrijving komt het nog frequent voor, zoals ook Kentekenplaat verzamelaar Bart Bartholomeus op zijn Twitter account in 2016 liet zien:

Duplicaatcode is binnenkort passé (fabel)

Krantenknipsel 4 februari 2000

Bij de introductie van GAIK werd voorspeld dat de beveiliging van kentekenplaten nog beter zou gaan worden bij de introductie van een chip in de kentekenplaat. Deze werd binnen 5 jaar na introductie van GAIK-kentekenplaat verwacht, maar inmiddels leven we in 2017 en is er nog slechts een proef geweest in 2016 met een RFID-chip. Een proef waarvan de resultaten in de openbaarheid nog niet zijn gepubliceerd.

25 antwoorden op “9 fabels of feiten over duplicaatcode op Nederlandse kentekenplaten”

  1. Je geeft aan dat maximale duplicaatcode 19 is. Wat als hier voorbij word gegaan??

  2. De 20ste duplicaat code wordt geheel nieuwe registratie van voertuig uitgegeven. Dus voertuigen in excellente staat worden zeker niet geplet of gesloopt. Heb vandaag mijn 1ste en verwacht laatste duplicaat code gehad. Met grofgeweld was mijn kentekenplaat van mijn motorfiets gerukt en meegenomen. Popnagels hebben niet veel uitgemaakt. De gehele kentekenplaat ophanging is meegenomen. Dus bedankt voor diegene die me deze onverwachte verrassing heeft gegeven.

    1. Balen dat kentekenplaat is ontvreemd. Het geeft altijd veel gedoe. In ieder geval goed opletten komende tijd dat je geen boetes binnenkrijgt waarbij je oude kentekenplaat opduikt op voor jou vreemde plekken en tijdstippen.

  3. Mijn kenteken plaat is gemonteerd precies met een boutje door de 10 cijferige code op de plaat nou wil ik het plaatje omruilen voor een nieuwe omdat hij wat beschadigd is krijg ik er een 1op ja en dat wil ik niet hoe krijg ik een nieuwe zonder 1

    1. U krijgt er geen 1 op zolang u de oude kentekenplaat erop kan inruilen.
      En voor zover ik begrijp uit uw vraag, heeft u de oude plaat nog.

  4. Ja die heb ik nog maar met een gat in de 10 cijferige code die kun je dus niet lezen dus zeggen ze je krijgt een nieuwe plaat met een 1 erop

    1. Klopt, het 10-cijferig nummer moet tijdens de omwisseling geregistreerd worden, is dit niet of niet volledig leesbaar, dan kan registratie bij de RDW niet plaatsvinden, en dan is er maar 1 oplossing, duplicaatcode 01

      1. Kees, wat Jaap zegt klopt precies. Mijn auto stond geparkeerd toen er een ander met de trekhaak tijdens het parkeren tegenaan reed, gevolg was dat mijn 10 cijferige code niet geheel meer leesbaar was. Ik heb met de beschadigde plaat een nieuwe aangevraagd en moest twee nieuwe laten drukken en er kwam een 1 op te staan. Het voertuig had gelukkig geen schade.

    2. Er staat toch ergens geregistreerd welke 10 cijferige code bij welk kenteken nummer waarom doen ze zo moeilijk

  5. De duplicaatcode is al veel ouder dan sinds de Gaik plaat. Op oude kentekenbewijzen stond deze op het (papieren)kentekenbewijs vermeld. Het is heel nadelig dat je als koper niet kunt checken of je koopwaar wel of niet een duplicaatcode heeft. Wanneer je uitgaat van waardevermindering (die lijkt er toch echt wel te zijn ondanks dat jij t als fabel labelt) weegt dat m.i zwaarder dan de door rdw vermeende gevoeligheid waarvoor ik het argument niet heel spannend acht. 🙂 Wij moeten ons met de rdw en de branche maar eens buigen over een betere oplossing Jasper 😉

    1. Ik ben het ook met je eens. Ik zoek nu een andere auto, maar als ik er 1 tegenkom met zo’n 1-tje er in, dan sla ik toch liever over. Dat 1-tje stoort mij

  6. Ik wil mijn standaard kentekenplaten graag vervangen voor luxe platen, met opgelegde letters dus. Is dit gewoon mogelijk, zonder de duplicaatcode consequenties? De standaard platen zijn in goede staat en de 10 cijferige code is op beide leesbaar.

    1. Dit zou bij mijn weten gewoon moeten kunnen via een officiele kentekenplaatfabrikant

    2. Dit is gewoon mogelijk, je levert kentekenplaten in bij de fabrikant zonder duplicaat, en krijgt kentekenplaten weer mee zonder duplicaatcode.
      wel moeten beide lamineercodes leesbaar zijn, en je moet je even legitimeren

  7. Top, dan ga ik dat binnenkort regelen. Dank voor de snelle reactie, mannen!

  8. Klopt het dat als je de eerste keer gezien wordt met je eentje op je kentekenplaat bij een ANPR controle je van de weg gehaald wordt om het te controleren? Dat was het excuus dat ik kreeg van de politieman. Later nooit geen last meer van gehad.

    1. Geen idee eerlijk gezegd. Ik heb geen auto met eentje op kentekenplaat in bezit of gehad.

  9. er zijn meerdere redenen waarom er een duplicaatcode op je kentekenplaat kan zitten.
    de voornaamste reden is dat je een plaat bent kwijtgeraakt. er moeten dan 2 nieuwe worden aangeschaft met een duplicaatcode.
    ook wanneer de lamineercode (10 cijferig nummer naast het blauwe vlakje) niet meer leesbaar is kun je alleen maar nieuwe kentekenplaten krijgen met een duplicaatcode.
    dat een auto verdacht is, en eerder wordt aangehouden met een duplicaatcode op de platen lijkt me dan wel vreemd.

Reacties zijn gesloten.