Het Nederlandse wagenpark blijft in de afgelopen jaren doorgroeien. Op basis van cijfers van RDW opendata heeft Kenteken.tv berekend dat sinds 17 augustus een bijzondere mijlpaal is bereikt. Sinds deze dag zijn er meer dan 10 miljoen voertuigen geregistreerd met de Europese voertuigcategorie M1, in de volksmond personenauto’s genoemd. En van deze 10 miljoen voertuigen zijn op diverse manieren dwarsdoorsnedes te maken.
Europese voertuigcategorie M1
Het Nederlandse wagenpark bestaat uit allerlei voertuigcategorieën. Jarenlang gebruikte RDW een specifieke Nederlandse verdeling van deze voertuigsoorten zoals bedrijfsauto, motorfiets, bromfiets, oplegger. De grootste voertuigcategorie was en is echter de categorie personenauto.
In het kader van Europese harmonisatie van toelatingseisen van voertuigen is RDW stapsgewijs bezig om deze oude Nederlandse definitie van voertuigen los te laten en over te gaan naar de Europese definitie van voertuigcategorieën. Als codering voor deze soorten wordt een letter en een cijfer gebruikt. Enkele voorbeelden:
- M1 – Personenauto (<=8 zitplaatsen)
- M2 & M3 – Bussen
- N1 – Lichte bedrijfswagen (<3.500kg)
- N2 – Zware bedrijfswagen (>3.500kg – <12.000kg)
- N3 – Zware bedrijfswagen (>=12.000kg)
- L3 – Motorfiets (>50cc of max snelheid >45 km/u)
- L6 – Lichte vierwieler (<=350kg, <=50cc & max snelheid <=45 km/u)
- L7 – Vierwielig motorrijtuig (<=400kg, >50cc & max snelheid >45 km/u)
De definitie van M1 is officieel een motorvoertuig op 4 of meer wielen, ontworpen en gebouwd voor het vervoer van personen, met maximaal 9 zitplaatsen inclusief bestuurdersstoel. In deze categorie vallen vooral de al eerder genoemde personenauto’s, maar ook campers en (taxi)busjes.
Een voorbeeld van stapsgewijze invoering van de code van Europese voertuigcategorie is ook op het APK keuringsrapport te zien:
Nu al 10 miljoen, klopt dat wel?
In Nederland worden regelmatig berichten gepubliceerd over de ontwikkeling van het Nederlandse wagenpark. En op basis van deze berichten kan de vraag opkomen of we de grens van 10 miljoen nu al gepasseerd kan zijn.
BOVAG en RAI Vereniging
De BOVAG en RAI Vereniging publiceren bijvoorbeeld jaarlijks een rapportage genaamd “Mobiliteit in cijfers“. Deze cijfers zijn gebaseerd op de rekenmachines van RDW informatieprovider RDC. In de recentste uitgave werd gerapporteerd dat op 1 januari 2024 er in Nederland 9,4 miljoen personenauto’s geregistreerd waren.
Vreemd genoeg staat er in de interactieve versie van deze Mobiliteit in cijfers op de site van de RAI vereniging andere getallen. Op 1 januari 2024 zouden in dat geval 9,6 miljoen gekentekende personenauto’s zijn en per 1 januari 2025 is dit opgelopen naar 9,7 miljoen.
CBS
Naast BOVAG en RAI vereniging publiceert ook het centraal bureau voor de statistiek, oftewel CBS updates over de ontwikkelingen. In januari 2025 rapporteerde CBS het getal van 9,248 miljoen als getal voor 1 januari 2025.
Het aantal op 1 januari 2024 was volgens CBS 9,067 miljoen, oftewel 400.000 voertuigen minder dan BOVAG en RAI rapporteerde.
De opvallende verschillen tussen CBS en BOVAG/RAI kunnen zeer waarschijnlijk verklaard worden door verschillen in definities over voertuigsoorten en welke voertuigstatussen en eigendommen wel of niet moeten worden meegerekend.
Actuele wagenpark cijfers van Kenteken.tv
Sinds enkele jaren biedt Kenteken.tv de dienst “Hoeveel zijn er nog?“. In deze tool is het mogelijk om op basis van RDW opendata allerlei (actuele) cijfers op basis van voertuigcategorie, merk, model en/of bouwjaren op te vragen. In de dataset van RDW opendata zit de tabel “gekentekende_voertuigen” en deze tabel bevat ongevoelige gegevens van het basisregistratie voertuigen. In de dataset zitten zowel gegevens van actueel geregistreerde voertuigen als voertuigen die in afgelopen twee jaar geëxporteerd zijn. Voertuigen die door middel van demontage uit het wagenpark zijn gehaald, worden na aanmelding van het demontagebedrijf uit deze gegevens verwijderd.
De opendata gegevens worden dagelijks door RDW ververst met de nieuwste updates. In de dataset zitten twee belangrijke kolommen waarmee je aantal actueel geregistreerde M1 – Personenauto’s kan bevragen:
- Europese voertuigcategorie = M1
- Export_indicator = Nee (oftewel voertuig is niet als geëxporteerd gerapporteerd bij RDW)
En deze query leverde op basis van de gegevens bijgewerkt tot en met zaterdag 16 augustus het volgende resultaat op bij Hoeveel zijn er van Europese voertuigcategorie M1?:
Aangezien er normaliter, zelfs op zondag, netto meer dan 2 voertuigen erbij komen, wordt de 10 miljoen grens op zondag 17 augustus gepasseerd.
Diverse dwarsdoorsnedes 10 miljoen personenauto’s
Als we draaitabelmachine aan het werk zetten dan zijn er allerlei wetenswaardigheden te achterhalen van deze tien miljoen gekentekende voertuigen. Deze wetenswaardigheden zijn stuk voor stuk van diverse diensten van Kenteken.tv afgehaald. En vaak is het ook mogelijk om zelf nog met verdere filteringen eigen inzichten te maken.
Verdeling per bouwjaren
Het is natuurlijk niet verbazingwekkend dat het gros van het geregistreerde wagenpark een bouwjaar heeft die in deze 21e eeuw ligt.
Eigenlijk zijn er twee bouwjaren die qua aantallen momenteel bovenuit steken. Dat zijn namelijk 2018 met 541.653 voertuigen en 2019 met 541.782 voertuigen. Paar maanden geleden stond 2019 nog stukje hoger, maar door zowel export als import invloeden zijn beide jaren dichter bij elkaar komen te liggen.
Jarenlang was overigens 2011 de bouwjaar die altijd won. Dat had destijds te maken met speciale voordelen voor nieuwe autokopers. Zo werden toen veel kleine auto’s verkocht met “wegenbelastingvrij” als lokkertje. Qua nieuw geregistreerde voertuigen staat 2011 overigens nog steeds op de eerste plek. Bij geïmporteerde voertuigen staat 2021 op dit moment op de eerste plek als meest populaire bouwjaar.
Op basis van gehele bouwjaren is de gemiddelde leeftijd van een Nederlandse personenauto 12,2 jaar.
Meest voorkomende merken
Het Duitse merk uit Wolfsburg staat vier aan kop in Nederland. Opvallend is en blijft dat er in rest van op 10 een mix staat van fabrikanten afkomstig uit verschillende landen. Bij de lijsten van Duitsland, Frankrijk of Italië is dat minder divers op dat gebied:
| # | Merk | Aantal | Aandeel totaal |
|---|---|---|---|
| 1 | Volkswagen | 1.158.378 | 11,6 % |
| 2 | Toyota | 725.138 | 7,3 % |
| 3 | Opel | 637.196 | 6,4 % |
| 4 | Peugeot | 632.210 | 6,3 % |
| 5 | Renault | 606.386 | 6,1 % |
| 6 | Ford | 601.569 | 6,0 % |
| 7 | Kia | 457.805 | 4,6 % |
| 8 | BMW | 447.759 | 4,5 % |
| 9 | Mercedes-Benz | 426.225 | 4,3 % |
| 10 | Volvo | 410.999 | 4,1 % |
| 11 | Audi | 374.690 | 3,7 % |
| 12 | Citroen | 371.384 | 3,7 % |
| 13 | Hyundai | 332.650 | 3,3 % |
| 14 | Fiat | 306.961 | 3,1 % |
| 15 | Suzuki | 285.431 | 2,9 % |
| Overige merken | 2.225.217 | 22,3 % |
De verdeling per merken is ook op een andere manier te visualiseren. Bijvoorbeeld door middel van een zogenaamde treemap van het Nederlandse wagenpark:
Stijging gemiddelde catalogusprijs per bouwjaar
Sinds 1 juli 2005 registreert RDW op kentekenniveau wat de oorspronkelijke catalogusprijs van een voertuig is als je deze nieuw in de showroom zou kopen. Op basis van de huidige geregistreerde voertuigen is per bouwjaar te berekenen wat het gemiddelde catalogusprijs is van deze voertuigen. En de korte versie daarvan is: deze blijft maar stijgen tot inmiddels een gemiddelde boven de 50.000 euro voor voertuigen met bouwjaar 2025, namelijk € 50.218.
Toename gewicht door elektrificatie wagenpark en opkomst SUV
Naast toename van de nieuwprijs van het Nederlandse wagenpark zijn er ook andere stijgende trends waarneembaar. In de afgelopen jaren zijn nieuwe voertuigen steeds stukje groter geworden (zie ook volgende paragraaf). Dat komt doordat auto’s steeds meer uitgerust moeten worden met allerlei beschermingsmiddelen voor zowel inzittenden als andere verkeersdeelnemers. Ook heeft de laatste jaren elke fabrikant in zijn modellengamma een SUV geïntroduceerd.
En natuurlijk is de markt in toenemende mate steeds meer aan het elektrificeren. De toevoeging van batterijpakketten voor hybride of volledig elektrische auto’s heeft ook impact op het gewicht voertuigen.
Deze trends hebben allemaal ook impact op het gemiddelde geregistreerde gewichten per bouwjaar.
Een extreem voorbeeld van SUV en EV trend is het oorspronkelijk Britse merk Lotus. De oprichter van dit merk geloofde vooral in lichte wagens in plaats van motoren met meer vermogen om sportief te kunnen rijden. In de recente jaren zijn echter nieuwe volledig elektrische SUV modellen geïntroduceerd. En dat zie je terug in de grafiek van gemiddelde gewichten van dit merk.
In de kentekenregistratie voor deze voertuigcategorie zijn twee gewichtsvelden hierbij belangrijk. Het Nederlandse veld “massa ledig gewicht” en het in veel gevallen 100kg lichtere “massa rijklaar”. Eerstgenoemde gewicht is een Nederlandse definitie en de basis voor berekening van het motorrijtuigenbelasting van de Belastingdienst. Al jaren staat dit veld op de nominatie om vervangen te worden in die belastingberekening door het veld “massa rijklaar”, maar het zou ook zomaar kunnen dat deze stap niet wordt gedaan en wordt vervangen door de oppervlakte van een auto gebaseerd op wielbasis en spoorbreedte van voertuigen.
Leuk detail aan de gemiddelde berekening per bouwjaar is dat het gemiddelde gewicht van de voertuigen met bouwjaar 1941 nog steeds iets hoger is dan het gemiddelde gewicht van voertuigen met bouwjaar 2025. De militaire voertuigen uit de oorlogsjaren zijn vanwege hun versterking/bepantsering zwaar.
Toename groottes van personenauto’s
De grafieken van ontwikkeling van dimensies laten een minder scherp beeld zien. De lijnen voor gemiddelde hoogte, breedte en wielbasis lengte zijn redelijk vlak. De lijn voor lengte van voertuigen is wel toegenomen als je de waarde van 1998 vergelijkt met 2025. Van de huidige voertuigen met bouwjaar 1998 is de gemiddelde lengte 416cm. De gemiddelde lengte van de voertuigen uit 2025 is op moment van schrijven 444cm. Dat is een toename van 6,7% tussen de genoemde jaren.
Kleurverdeling per bouwjaar
De Nederlandse automarkt wordt de afgelopen jaren overspoeld met dezelfde kleuren auto’s. Als je op straat kijkt, zie je bij recente auto’s met een grijze/zilveren, zwarte of witte kleur. Terwijl je bij oldtimers een rijkere schakering van kleuren ziet.
Van de personenauto’s met bouwjaar 1970 of nieuwer is dit de kleurenpalet verdeling per bouwjaar:
Nog meer inzichten
In Nederland heb je als voertuigeigenaar allerlei verplichtingen om je voertuig veilig in het verkeer te laten deelnemen.
Zo zijn er verplichtingen rondom APK-keuringen, verzekeringen en als je van je bezit afwilt, zorg je ervoor dat de aansprakelijkheid over gaat naar de volgende eigenaar. Op basis van de RDW gegevens zijn op dit gebied allerlei feitjes op te hoesten:
1 op 20 voertuigen heeft openstaande terugroepactie
Wist je bijvoorbeeld dat 5,2% van alle geregistreerde personenauto’s nog een openstaande terugroepactie heeft staan? Kort gezegd wilt dat zeggen dat je bij 1 op 20 van geparkeerde auto’s op een parkeerplaats nog een recall uitgevoerd moet worden. Misschien wel zo’n terugroepactie waarbij een Takata airbag nog vervangen moet worden.
Meerdere redenen voor onverzekerde voertuigen en/of zonder APK
In Nederland heb je als voertuigeigenaar de wettelijke verplichting om je voertuig in ieder geval qua aansprakelijkheid te verzekeren. Door middel van deze verplichting is in ieder geval afgedekt dat de andere verkeersdeelnemer bij een ongeluk met jouw voertuig niet in de financiële problemen komt. Op dit moment heeft 4,2% van de geregistreerde personenauto’s geen WAM verzekering volgens de gegevens van RDW.
Er kunnen echter meerdere legitieme redenen zijn waarom een specifiek voertuig geen WAM verzekering heeft. Zo duurt het tot 30 dagen na registratie van een voertuig voordat een WAM verzekering verwerkt/aangemeld is in de systemen van RDW.
Daarnaast kan je ook tijdelijk je voertuigverplichtingen opschorten. Dit wordt ook wel schorsen van een voertuig genoemd. Dit wordt vaak gedaan bij wat oudere auto’s die vanwege restauratiewerkzaamheden meerdere maanden tot jaren van de openbare weg zijn.
Een indicatie van schorsingen is ook te maken op basis van het verloop van APK-vervaldata. Totdat een personenauto 50 jaar oud is, dient deze auto geregeld ter keuring worden aangeboden aan 1 van de 8.985 plekken in Nederland waar je een lichte APK-keuring kan laten uitvoeren. Op dit moment heeft 4,4% van alle personenauto’s een vervallen APK-keuring en in totaal heeft 2,7% een APK-vervaldatum van meer dan 1 jaar geleden.
Natuurlijk is er ook nog een categorie voertuigeigenaren die gewoon laks zijn. Zij komen hun verplichtingen niet na en moeten met aansporingen zoals met (dreiging van) boetes op basis van registercontroles overtuigd worden om in actie te komen. De exacte verdeling tussen deze categorieën is op basis van de gepubliceerde ongevoelige gegevens in RDW opendata niet te achterhalen.
Continue stroom wijzigingen aansprakelijkheden
De Nederlandse kentekenregistratie is geen statisch geheel. Dagelijks vinden duizenden mutaties plaats. Zo worden voor nieuwe voertuigen kentekens aangevraagd en krijgen deze voertuigen ook hun eerste tenaamstelling. Op weekdagen worden duizenden APK-keuringen uitgevoerd.
Sommige voertuigen blijven heel lang bij een eerste eigenaar. Op dit moment heeft 1,6 miljoen voertuigen oftewel 16,2% nog steeds dezelfde eigenaar als bij de eerste registratie. Aan de andere kant heeft 8% van alle voertuigen in de afgelopen 90 dagen een wijziging qua aansprakelijkheid gehad.
Kortom, het Nederlandse kentekenregister is een levend organisme waarin continue interessante wetenswaardigheden uit valt te halen. En dat is precies wat Kenteken.tv blijft doen.