Volgens de gepubliceerde opendata gegevens van RDW zijn er in 2021 minder terugroepacties voor voertuigen geweest. Zowel in absolute aantal terugroepacties als aantal teruggeroepen voertuigen werd er minnen genoteerd ten opzichte van 2020. Reden tot blijdschap is er echter niet, want in de kwaliteit van de registraties zitten manco’s blijkt uit data-analyse van Kenteken.tv.
Registratie terugroepacties door RDW
Voordat we duiken in de jaarcijfers is het belangrijk om het systeem van terugroepacties nader toe te lichten.
In Nederland coördineert en registreert de RDW voor de voertuigbranche alle terugroepacties (ook wel recalls genoemd). Deze terugroepacties dienen door officiële vertegenwoordigers of distributeurs uitgevoerd te worden.
Risicobeoordeling mankement door RDW
Per terugroepactie maakt RDW een beoordeling van het risico van het gevonden mankement. Hoe groter de kans op zwaar letsel, hoe hoger het risico van het niet herstellen van zo’n mankement. In de juridische context hiervan is het in Nederland echter lastig om voertuigeigenaren te verplichten om terugroepacties uit te voeren.
Andere bron voor terugroepacties
Er is ook een categorie terugroepacties die RDW niet via een zo’n vertegenwoordiger gemeld krijgt, maar via een andere bron. Deze terugroepacties dienen eerst door zo’n vertegenwoordiger bevestigd te worden, voordat het vervolgproces van herstelling in Nederland georganiseerd kan worden. Juist op dit moment lijken er gaten in het registratiesysteem te zitten, blijkt uit data-analyse.
Match lijst chassisnummers met kentekenregister
Per terugroepactie ontvangt RDW van deze vertegenwoordigers of distributeurs een complete lijst van unieke chassisnummers van alle voertuigen die wereldwijd onderdeel van deze terugroepactie zijn. Elke dag wordt deze lijst gecheckt met de geregistreerde chassisnummers in het Nederlandse kentekenregister. Door middel van import kunnen immers voertuigen naar Nederland toekomen waarvoor de recall nog van toepassing zou kunnen zijn.
Eigenaren van voertuigen worden door de distributeur of importeur geïnformeerd over zo’n terugroepactie. Als de eigenaar hier gehoor aan geeft en langs de dealer gaat voor (kosteloze) herstelling dan dient de dealer via de importeur deze reparatie digitaal af te melden.
De gegevens van deze terugroepacties worden door RDW als opendata ter beschikking gesteld.
Aandacht van Kenteken.tv voor terugroepacties
Kenteken.TV houdt al jarenlang op basis van deze dataset allerlei inzichten bij. Zo is er een online dashboard en overzicht gemaakt met de actuele stand van RDW terugroepacties. Ook zijn er details op te vragen per terugroepactie op basis van de RDW referentiecode. Een speciale reeks terugroepacties onder de noemer EA189 was in 2016 ingesteld voor de sjoemeldiesels van VW Group. Volgens de laatste telling van Kenteken.TV staat van deze vier EA189 terugroepacties nog 23,1% open.
Tien procent minder dan terugroepacties geregistreerd in 2021
In 2021 zijn er maar liefst 52 procent minder voertuigen teruggeroepen dan in 2020. Dat is een forse daling.
In 2021 zijn door RDW 271 terugroepacties met een risicobeoordeling gepubliceerd. Dat is 10,0 procent minder dan het aantal terugroepacties uit 2020.
In de grafiek lijkt de daling echter kleiner. Dat komt doordat in de telling de categorie “Nog niet bekend” niet is meegeteld. Dit zijn de terugroepacties die via een andere bron bij RDW bekend zijn geworden, maar nog niet geverifieerd met een distributeur.
Het aandeel terugroepacties met beoordeling “Ernstig” schommelt al jaren tussen 60-65%. In 2021 was dat niet anders. 60,5% van alle terugroepacties (exclusief “Nog niet bekend” terugroepacties) hadden deze ernstige classificatie.
Voor 2021 zijn er nog 176 terugroepacties met de status “Nog niet bekend”. Interessanter is echter het hoge aantal van dit soort terugroepacties uit voorgaande jaren die nog “open” staan. Dat was aanleiding om dieper in de data van terugroepacties te duiken. En de uitkomsten daarvan baren zorgen.
Meer elektrische installaties betrokken bij terugroepacties
Voordat we verder duiken in de data, zijn er nog een andere dwarsdoorsnedes te delen over 2021.
Zo wordt per terugroepactie een categorie gekoppeld. De top 5 categorien (van 20 in totaal) zijn:
| # | Categorie | 2020 | 2021 |
| 1 | Motorrijtuigen – carrosserie (beschermingsmiddelen inzittenden) | 94 | 86 |
| 2 | Motorrijtuigen en aanhangwagens – elektrische installatie | 59 | 66 |
| 3 | Motorrijtuigen – motor inclusief brandstof-, smeer- en koelsysteem | 59 | 62 |
| 4 | Motorrijtuigen en aanhangwagens – reminrichting | 62 | 51 |
| 5 | Motorrijtuigen en aanhangwagens – assen, wielen, velgen, banden | 27 | 35 |
Ook in 2021 was de categorie “Motorrijtuigen – carrosserie (beschermingsmiddelen inzittenden)” het meest toegewezen aan een terugroepactie. Opvallend is de sterke doorgroei van nummer twee voor elektrische installatie. De toenemende elektrificatie van componenten in een voertuig zal hier waarschijnlijk de onderliggende factor zijn.
Mercedes-Benz koploper terugroepacties in 2021
De top twintig distributeurs die te maken hadden met de meeste terugroepacties waren de volgende:
| # | Meldende distributeur/producent | 2020 | 2021 |
| 1 | Groupe PSA Nederland | 68 | 51 |
| 2 | Pon’s Automobielhandel B.V. | 56 | 49 |
| 3 | Mercedes-Benz Nederland B.V. (Cars) | – | 42 |
| 4 | FCA Netherlands B.V. | 23 | 30 |
| 5 | Mercedes-Benz Nederland B.V. (Vans) | – | 20 |
| 6 | Pon’s Automobielhandel B.V. (Luxury Cars) | 10 | 20 |
| 7 | BMW Nederland B.V. | 25 | 18 |
| 8 | Mercedes-Benz Vans Nederland B.V. | 26 | 14 |
| 9 | Mercedes-Benz Trucks Nederland B.V. | 8 | 14 |
| 10 | Mercedes-Benz Cars Nederland B.V. | 48 | 14 |
| 11 | Louwman & Parqui B.V. | 26 | 14 |
| 12 | Jaguar Land Rover Nederland B.V. | 4 | 13 |
| 13 | Ford Motor Company Ltd | 22 | 13 |
| 14 | Volvo Cars Nederland B.V. | 16 | 13 |
| 15 | KTM Sportmotorcycle Nederland B.V. | 2 | 12 |
| 16 | Renault Nederland N.V. | 16 | 11 |
| 17 | Hyundai Motor Netherlands b.v. | 7 | 11 |
| 18 | Nissan Nederland | 8 | 8 |
| 19 | Mitsubishi Motor Sales Nederland B.V. | 3 | 7 |
| 20 | Mazda Motor Nederland | 6 | 7 |
Sommige distributeurs vertegenwoordigen meerdere merken. Zo valt onder Groupe PSA Nederland de merken Peugeot, Citroen en DS Automobiles. Voor Mercedes-Benz zijn er verschillende entiteiten blijkbaar verantwoordelijk voor het merk. Als deze entiteiten bij elkaar optellen, dan zou dit merk op plek 1 staan met 104 terugroepacties.
Problemen in verwerking terugroepacties
Een “normale” terugroepactie voor voertuigen bestaat minimaal uit de volgende 2 velden:
- Risicobeoordeling van RDW
- Omvang van de terug te roepen voertuigen in Nederland (bijvoorbeeld door minimaal 1 (gekentekend) voertuig terug te roepen)
Als we deze 2 grootheden tegenover elkaar zetten, komt er iets interessants aan het licht:
| Teruggeroepen voertuigen? | Ernstig | Gemiddeld | Laag | Geen risico | Nog niet bekend | Totaal |
| Ja | 1.540 | 889 | 41 | 4 | 138 | 2.612 |
| Nee | 97 | 40 | 6 | 1 | 349 | 493 |
| Totaal | 1.637 | 929 | 47 | 5 | 487 | 3.105 |
Elke gekleurde waarde in bovenstaande tabel heeft verdere analyse en duiding nodig.
Administratieve verbetering terugroepacties benodigd
In de huidige dataset zijn er 487 terugroepacties met risicobeoordeling “Nog niet bekend”. Volgens de eigen gegevens van RDW zijn er bij 138 van deze terugroepacties echter al 1 of meer voertuigen teruggeroepen (groen dikgedrukt in bovenstaande tabel). Het totaal aantal teruggeroepen voertuigen in deze categorie is inmiddels 28.025. Aangezien de RDW voor deze terugroepacties wel lijsten met chassisnummers heeft verwerkt, lijkt dit hoge aantal vooral te duiden op een administratieve achterstand bij RDW.
Lange duur onbekendheid risico terugroepacties
De blauwgedrukte waarde in de tabel is interessant op een andere manier. Dit zijn terugroepacties waarbij nog niet duidelijk is wat het risico en omvang is voor Nederland. Voor recente terugroepacties is dat nog niet vreemd. Volgens de dataset zijn er echter ook 95 terugroepacties geregistreerd in 2019 die begin 2022 nog steeds onduidelijk zijn qua risicobeoordeling.
| Jaar registratie terugroepactie | Aantal |
| 2018 | 14 |
| 2019 | 95 |
| 2020 | 110 |
| 2021 | 130 |
| Totaal | 349 |
Vooral voor deze oudere terugroepacties zou de distributeur/producent inmiddels toch de juiste informatie moeten kunnen verstrekken. De genoemde terugroepactie zou bijvoorbeeld bij nader inzien geen herstelactie nodig hebben, of de omvang en benodigde herstelactie zou inmiddels duidelijk moeten zijn. In het laatste geval zou de distributeur/producent RDW moeten voorzien van een lijst met chassisnummers.
| Distributeur | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | Totaal |
| Groupe PSA Nederland | 1 | 9 | 18 | 24 | 52 |
| Mercedes-Benz Cars Nederland B.V. | 30 | 15 | 5 | 50 | |
| FCA Netherlands B.V. | 9 | 6 | 9 | 17 | 41 |
| Pon’s Automobielhandel B.V. | 6 | 10 | 19 | 35 | |
| Pon’s Automobielhandel B.V. (Luxury Cars) | 6 | 5 | 8 | 19 | |
| BMW Nederland B.V. | 2 | 6 | 6 | 3 | 17 |
| Louwman & Parqui B.V. | 1 | 2 | 7 | 3 | 13 |
| JeeGee Motors B.V. | 5 | 7 | 12 | ||
| Mercedes-Benz Vans Nederland B.V. | 8 | 4 | 12 | ||
| Jaguar Land Rover Nederland B.V. | 4 | 8 | 12 | ||
| Mercedes-Benz Nederland B.V. (Cars) | 10 | 10 |
Zo zijn er 45 terugroepacties van 2020 of ouder waarvoor Mercedes-Benz Cars Nederland B.V. nog informatie moet aanleveren aan RDW.
Als we dieper in de data duiken, dan zien we een ander interessant fenomeen. Naast een indicatie van omvang terugroepactie in Nederland houdt RDW ook een cijfer bij van de grootte van de terugroepactie wereldwijd. Zo staan er in top drie van grootste terugroepacties wereldwijd met risicobeoordeling “nog niet bekend” allemaal terugroepacties voor 1 automodel: Dodge Ram
| # | Referentiecode RDW | Producent/distributeur | Merk model | Omvang terugroepactie wereldwijd |
| 1 | MGP190085 | FCA Netherlands B.V. | Dodge Ram | 1.459.375 |
| 2 | MGP170406 | FCA Netherlands B.V. | Dodge Ram | 1.278.964 |
| 3 | MGP200131 | FCA Netherlands B.V. | Dodge Ram | 1.076.947 |
| 4 | MGP190179 | Honda Motor Europe Ltd Netherlands Branche | Honda Accord | 437.032 |
| 5 | MGP210463 | Louwman & Parqui B.V. | Toyota Venza | 372.847 |
En laat Dodge Ram een model zijn die vooral door parallelle import naar Nederland wordt gebracht. De Nederlandse vertegenwoordiger van het merk levert deze modellen officieel niet als nieuw in Nederland. Laat staan dat de aftersales (zoals een terugroepactie) voor het model is ingeregeld.
Voor snelle(re) afhandeling van deze terugroepacties zou ik verwachten dat RDW actiever deze distributeurs bewerkt om gegevens aan te leveren.
Duizenden voertuigeigenaren onwetend over ernstig mankement
De rood dikgedrukte cijfers in bovenstaande tabel zijn van een andere (buiten)categorie. Dit zijn terugroepacties waarbij er door RDW een risicobeoordeling is vastgelegd. Echter de Nederlandse distributeur en/of producent heeft tot de dag van deze data-analyse geen lijsten met chassisnummers ter beschikking gesteld aan RDW.
Op deze manier zijn er duizenden eigenaren van voertuigen die rondrijden met een mogelijk gebrek die kan leiden tot ernstig letsel.
Deze inschatting van aantallen is gebaseerd op een specifiek veld in de dataset terugroepacties, namelijk “nationaal_opgegeven_aantal_voertuigen_terugroepactie”. In dit veld zet RDW op basis van informatie van distributeur een indicatie van de waarschijnlijke Nederlandse omvang van deze terugroepactie. De onderverdeling op basis van dit veld ziet er als volgt uit:
| Teruggeroepen voertuigen? | Ernstig | Gemiddeld | Laag | Geen risico | Nog niet bekend | Totaal |
| Ja | 2.716.116 | 1.610.397 | 23.689 | 199.203 | 6.103 | 4.555.508 |
| Nee | 18.950 | 15.402 | 1.474 | 0 | 3.475 | 39.301 |
| Totaal | 2.735.066 | 1.625.799 | 25.163 | 199.203 | 9.578 | 4.594.809 |
Bij nadere analyse van de onderliggende terugroepacties moet er wel een nuance worden gemaakt. Zo is de terugroepactie met hoogste indicatie niet bedoeld voor een voertuig, maar een kinderzitje. Voor deze terugroepactie van Maxi Cosi Citi Sps zou in Nederland al jaren geleden bij meer dan 12.575 zitjes een vervangend gordelslot zijn verstrekt door distributeur Dorel Europe. Er zijn echter nog meer terugroepacties voor kinderzitjes, fietsendragers of andere accessoires. Op basis van classificatie van alle terugroepacties in deze filtering is de volgende onderverdeling te maken:
| Gekentekend voertuig? | Ernstig | Gemiddeld | Laag | Geen risico | Totaal |
| Ja | 11.573 | 2.199 | 2 | 0 | 13.774 |
| Nee | 7.377 | 13.203 | 1.472 | 22.052 | |
| Totaal | 18.950 | 15.402 | 1.474 | 0 | 35.826 |
Dit betekent dus dat mogelijkerwijs 13.774 voertuigeigenaren ongewis zijn over een mogelijk mankement aan hun gekentekend voertuig.
Uit de dataset blijkt dat RDW voor een aardig aantal van deze terugroepacties ook acties probeert te ondernemen. Zo wordt er in kolom “opmerkingen_rdw” soms melding hierover gemaakt.
Zo heeft RDW voor terugroepactie voor diverse Knaus en Tabbert caravans/campers bij de fabrikant Knaus Tabbert GmbH om meer informatie gevraagd en dit als volgt genoteerd:
De RDW heeft de producent/distributeur om aanvullende informatie over de typeaanduiding gevraagd.
Reactie RDW
Naar aanleiding van bovenstaande analyses heb ik de afdeling informatieverstrekking van RDW vragen gesteld. De reactie kwam uiteindelijk eind januari met de volgende inhoud:
Allereerst complimenten voor de manier waarop je de open voertuigdata gebruikt en je begrip en interpretatie van de gegevens. Erg fijn ook dat je de geïnteresseerde lezer in je blog informeert over terugroepacties en de manier waarop dat werkt. In je interpretatie en verwachting zitten een paar nuanceverschillen die ik je graag wil uitleggen. Overigens: ik heb je cijfers niet nagerekend en ga ervan uit dat die kloppen.
Je vraagt:
• Er zijn 138 terugroepacties met risicobeoordeling “nog niet bekend” (roodgedrukt) waarvoor al wel gekentekende voertuigen zijn geïdentificeerd. Zouden deze terugroepacties niet bijgewerkt moeten worden met <rest van de vraag ontbreekt>
• Van groot deel van de 349 terugroepacties (blauwgedrukt) waarvoor geen voertuig is teruggeroepen en geen risicobeoordeling bekend is, zijn geregistreerd in 2020 of eerder. Wat is de procedure om de mogelijke impact van deze terugroepacties bij distributeur/producent te achterhalen? Heeft een distributeur/producent een verplichting om binnen afzienbare tijd te reageren?
• De laatste interessante categorie terugroepacties zijn de terugroepacties zonder gekentekende voertuigen, maar met een risicobeoordeling (groen gedrukt in tabel). Voor een deel is dit correct doordat het terugroepacties zijn voor kinderzitjes of fietsendragers. Maar er is ook een aardig deel die betrekking lijkt te hebben op een (gekentekend) voertuig. Volgens veld “opmerkingen RDW” probeert jullie organisatie vaak wel informatie te achterhalen bij distributeur/producent, maar wordt hierop niet altijd gereageerd? Hoe kan RDW toch tot een risicobeoordeling komen als de distributeur/producent nog niet alle gegevens heeft aangeleverd?
Het handigste is om je vragen te beantwoorden aan de hand van het algemene proces van terugroepacties. In het terugroepregister registreert de RDW alle bekende terugroepacties. Dat zijn over het algemeen terugroepacties die door de fabrikant, producent of distributeur zelf aan ons gemeld worden. Ook terugroepacties waarover de RDW door anderen dan de fabrikant, producent of distributeur wordt geïnformeerd, publiceren we in het terugroepregister op de website van de RDW. Dat doen we voor de terugroepacties, waarvoor het aannemelijk is, dat er sprake is van een gemiddeld of ernstig gevaar met een risico voor veiligheid en/of milieu, en er een vermoeden bestaat dat er voertuigen of onderdelen op de openbare weg in Nederland in gebruik zijn. In de praktijk zijn dit vooral meldingen die afkomstig zijn van andere EU-lidstaten.
Op het moment dat zo’n melding uit een ander EU-land binnen komt, is nog niet alle informatie bekend is. We publiceren deze terugroepactie al wel om de consument tijdig te attenderen op een mogelijk gevaar. Gelijktijdig vragen we nadere informatie bij de producent of distributeur. Bij de RDW-opmerkingen vermelden we dan: “De RDW heeft de producent/distributeur om aanvullende informatie gevraagd.” Voor een gevaar met een ernstig risico is de producent/distributeur verplicht om de RDW zo snel mogelijk te informeren.
Zodra de RDW de verzochte informatie van de producent of distributeur ontvangt, wordt de informatie in het terugroepregister aangevuld. Zo vermelden we altijd de maatregel die de producent moet nemen. Die wordt toegevoegd in het veld ‘RDW opmerkingen’. Krijgen we informatie dat er meer voertuigen betrokken zijn, dan voegen we de informatie ook toe aan de nieuwe voertuigen waarom het gaat. Je geeft het zelf in je blog correct weer: “Per terugroepactie ontvangt RDW van deze vertegenwoordigers of distributeurs een complete lijst van unieke chassisnummers van alle voertuigen die wereldwijd onderdeel van deze terugroepactie zijn. Elke dag wordt deze lijst gecheckt met de geregistreerde chassisnummers in het Nederlandse kentekenregister. Door middel van import kunnen immers voertuigen naar Nederland toekomen waarvoor de recall nog van toepassing zou kunnen zijn.”
Het kan ook zijn dat door de terugkoppeling van de producent dat er geen terug te roepen voertuigen in Nederland zijn geregistreerd. Er is dan geen aanleiding een risico te moeten vaststellen en nadere informatie te moeten ontvangen. Ook dat wordt vermeld in de ‘RDW opmerkingen’. De terugroepactie blijft dan staan met een risicovaststelling ‘Nog niet bekend’, maar is feitelijk geen terugroepactie meer. We werken eraan om dit te verhelpen.
Sinds 2018 zijn de voertuigen uit de parallelimport dagelijks en automatisch zichtbaar in de aantallen van de aan de acties gekoppelde VIN’s. Als een voertuig via parallelimport ingevoerd wordt dat onder een terugroepactie valt, dan is dat ook zichtbaar voor de producent of importeur. De producent/importeur is ervan op de hoogte dat de recallverplichtingen ook voor deze voertuigen gelden.
Zoals ik eerder schreef, is een producent/distributeur bij een gevaar met een ernstig risico verplicht om de RDW zo snel mogelijk te informeren. Hij voldoet echter niet altijd aan deze verplichting. Dat speelt een rol als we de producent/distributeur specifiek om informatie gevraagd hebben, maar ook als er na het registreren van de melding voertuigen van het betreffende merk/type in Nederland worden geregistreerd. Alle gevoerde correspondentie met de producent/distributeur leggen we vast. RDW doet veel moeite om de informatie bij de producent te achterhalen, maar heeft uiteindelijk niet de mogelijkheid om deze verplichting bij producenten af te dwingen. Uiteindelijk is de producent verantwoordelijk voor de veiligheid van een door hem geproduceerd voertuig.