De kilogram (ook het kilogram) is sinds 1901 de internationale standaardeenheid voor massa en daarmee een van de zeven basiseenheden van het SI oftewel Internationale Stelsel van Eenheden. Tot zover nog weinig verheffend. Als we echter een willekeurig kentekenbewijs of kentekencard bekijken dat worden er allerlei gewichten genoemd. Gelukkig hebben ze allemaal de eenheid kilogram, maar ze hebben allemaal hun eigen betekenis. In deze posting wil ik uitgebreid stilstaan bij 2 belangrijke gewichten voor een personenauto: massa rijklaar en massa ledig gewicht.
EU-richtlijnen maatgevend
In Nederland hebben we een autoriteit die toeziet of voertuigen deugdelijk de weg op mogen komen. Deze autoriteit is RDW. In het huidige Europa dient RDW met name regelgeving op niveau van de Europese unie toe te passen. Op basis van deze regelgeving worden zogenaamde Europese typegoedkeuringen afgegeven. Als bijvoorbeeld Duitsland een bepaald voertuig heeft toegelaten op basis van een typegoedkeuring, dan moet RDW dit voertuig ook accepteren. In de regelgeving rondom typegoedkeuringen zijn de regels rondom gewichtmetingen geharmoniseerd in verschillende massa-definities.
Voor de Europese typegoedkeuringen had elk land zijn eigen goedkeuringseisen, zogenaamde nationale typegoedkeuringen. Elk land bepaalde voor zichzelf allerlei voorwaarden om voertuigen toe te laten. Met de introductie van de Europese typegoedkeuringen zijn veel landspecifieke eisen (en datavelden) verdwenen. Binnen Nederland hebben we steeds minder van deze nationale velden die geregistreerd worden bij een toelating. BPM en meldcode zijn de bekendste nationale velden. Een andere is Massa ledig gewicht, maar daarover straks meer.
In de EU-richtlijnen zijn per voertuigsoort definities opgesteld hoe een bepaalde massa gemeten dient te worden. Deze definities moeten alle registrerende autoriteiten gelijkig toepassen.
Massa rijklaar
1 van de belangrijkste massa-velden is het veld Massa rijklaar. Zoals de cryptische verkorte naam al suggereert, gaat het hier om het gewicht van een voertuig in rijklare toestand, oftewel inclusief brandstof en afhankelijk van voertuigtype de berijder.
Zo wordt bij de categorien personenauto’s, bedrijfsauto’s, bussen gerekend met een voor 90 procent gevulde brandstoftank en een bestuurder (75kg). Ikzelf zal dus nog mijn best moeten doen om als geijkte persoon mee te kunnen doen in typegoedkeuringstesten…
Bij driewielige motorrijtuigen, motorfietsen en bromfietsen wordt niet gerekend met een berijder, maar slechts met een voor 90 procent gevulde brandstoftank.
Bij aanhangwagens hebben we natuurlijk helemaal niet te maken met brandstof of berijders, dus
In sommige situaties is massa rijklaar vermogen bij RDW onbekend, soms wordt deze waarde getoond in het veld Bijzonderheden op een kentekenbewijs.
Massa ledig gewicht
Voor de Nederlandse situatie is een ander massa veld het belangrijkste. Dit is een veld die is overgebleven uit de tijd van nationale typegoedkeuringen. In Nederland is namelijk ooit besloten om het gewicht uit te drukken in het voertuig zoals deze is zonder brandstof en berijder.
Sinds jaar en dag wordt dit specifieke veld gebruikt voor de bepaling van motorrijtuigenbelasting.
Bij de overgang naar Europese typegoedkeuring betekende dat een uitdaging voor RDW/Belastingdienst. In de EU-afspraken zit namelijk niet de gewichtsmeting van Nederland opgesloten. RDW/Belastingdienst hebben toen besloten om als uitgangspunt het Massa rijklaar vermogen te nemen minus 100kg.
Tot zover een duidelijk verhaal, er is echter meer.
Onder- en bovengrens
Een Europese typegoedkeuring wordt namelijk afgegeven voor dezelfde groep gelijksoortige voertuigen van een fabrikant. Bijvoorbeeld de Volkswagen Golf 1.4 FSI heeft een typegoedkeuring gekregen. Gelijksoortig betekent niet dat alle dimensies, gewichten van alle geproduceerde voertuigen op basis van deze typegoedkeuring gelijk zijn. Zo is een VW Golf 1.4 FSI met af-fabriek airconditioning hoogstwaarschijnlijk zwaarder dan een 1.4 zonder deze klimaatregeling (eigen aanname…). Aangezien het ondoenlijk is om elke individueel voertuig te voorzien van een unieke typegoedkeuring is daarom besloten om marges te hanteren. Zo wordt in de typegoedkeuring grenswaarden geregistreerd voor dimensies en gewichten. Zo heeft het veld Massa rijklaar vermogen een boven- en ondergrenswaarde, bijvoorbeeld 1100 kg ondergrens en 1210 kg bovengrens.
Elk voertuig die wordt geproduceerd volgens een bepaalde Europese typegoedkeuring, moet waardes hebben die binnen deze marges zijn. De eerder genoemde 1.4 met airco kan bijvoorbeeld 1195 kg wegen en de andere uitvoering 1110 kg. De gewichten van dit specifieke voertuig wordt genoteerd op de Certificate of Conformity (CoC) in goed Nederland Certificaat van Overeenstemming (CvO) genoemd.
Bij de toelating van deze Golfjes via een zogenaamde versnelde regeling (oftewel niet elk geimporteerd Golfje wordt individueel bekeken) wordt niet op basis van deze CoC/CvO het voertuig toegelaten, maar op basis van de onderliggende typegoedkeuring. Hierbij wordt als massa rijklaar in het kentekenregister de ondergrens waarde massa rijklaar gewicht uit de typegoedkeuring genoteerd. Van deze ondergrens trekt RDW dus nog eens 100kg af!
Deze constructie heeft in het verleden aantal bij-effecten gekregen:
importauto’s – Voertuigen die op individueel niveau worden geimporteerd zonder CoC of iets dergelijks worden individueel gewogen. Deze genoteerde massa’s liggen over het algemeen hoger dan de geregistreerde massa ledig gewichten van soortgelijke voertuigen die nieuw in Nederland zijn geregistreerd. Oftewel deze importauto’s kunnen zomaar in een hoger motorrijtuigenbelasting tarief komen.
Accupakketten – De laatste jaren zijn de hybrides in opkomst gekomen. Deze hybrides beschikken over een ander type brandstof dan benzine of diesel, namelijk een accupakket. Om toch een goed ledig gewicht te berekenen, heeft de Belastingdienst een lijst samengesteld van de gewichten van de accupakketten die van de massa rijklaar vermogens afgetrokken om een zuiverdere massa ledig gewicht te krijgen tbv heffing MRB.
Kentekening op basis van CvO – de constructie dat toelating gebaseerd is op een algemene typegoedkeuring en niet op basis van CvO schijnt Europees gezien beetje gevoelig te liggen. Vanwege deze gevoeligheid is RDW genoodzaakt om de manier van toelating anders in te richten. Niet langer de gegevens van een typegoedkeuring moeten worden overgenomen in kentekenregister, maar de exacte waardes afkomstig van een CvO. Later dit jaar gaat RDW om deze reden kentekening op basis van CvO introduceren voor importeurs. In eerste instantie nog kleinschalig, maar uiteindelijk moeten alle importeurs dit gaan ondersteunen. Side-effect van deze introductie zal zijn dat niet langer de ondergrens van massa rijklaar als basis dient voor massa ledig gewicht, maar het gegeven zoals opgenomen op CvO. Een gewicht die vaak hoger ligt dan de ondergrens, en als je pech hebt je net in een hogere MRB-schaal kan zetten. Wellicht een stil meevallertje voor Mark Rutte en consorten om het gat van de afschaffing van accijnsverhoging te compenseren?
Waar staat massa ledig gewicht op kentekencard?
Kort antwoord: Niet op de card, wel op de chip. Deze chip is echter voor merendeel van de bevolking niet uitleesbaar (heb je cardreader voor nodig), dus het alternatief is om dit veld op te vragen in bijvoorbeeld iKenteken of andere bronnen.
Volgens een artikel op Autoweek zal de Belastingdienst het veld Massa ledig gewicht nog niet budgetneutraal gaan vervangen voor massa rijklaar. Ik denk echter dat het veld zijn langste tijd heeft gehad en in 1-2 jaar vervangen zal worden door massa rijklaar. Dit scheelt namelijk extra administratie bij zowel RDW als Belastingdienst.
Wie welke globalis klimaat fetisjist, heeft dit artikel geschreven en vooral de laatste zin ?
Niet iets duurder maken, omdat het de belastingdienst / RDW wat scheelt aan rompslomp.
We gaan dus “Massa ledig gewicht” hanteren, zoals het altijd is geweest. Punt.
Als het teveel romp slomp is moet je het gewicht aanpassen zodat massarijklaar het zelfde tarief is als voorheen ledig gewicht .