“Temperature is rising, can you feel the heat” zong Toni Braxton in het liedje The Heat op de gelijknamige CD uit 2000. Deze zinsnede is natuurlijk het beste van toepassing op de eerdere zomerhitte in Nederland of klimaatopwarming. Het is echter ook elke keer van invloed op de introductie van nieuwe kentekenseries in Nederland. Gezien de toename van de bezoekers op de verschillende blogpostings en de online dienst KentekenVoorspeller op deze site lijkt de temperatuur onder autobezitters ook toe te nemen. De voorspelling van deze site is nog steeds dat in tweede helft van augustus 2019 het nieuwe kenteken G-001-BB zal worden geïntroduceerd. Rondom zo’n introductie is veel te vertellen over het hoe en waarom. 1 vraag was echter nog onbeantwoord: wat doet zo’n introductie met de waarde van je auto?
Binnenkort zal er een auto worden voorzien van 2 kentekenplaten met daarop G-001-BB als kentekencombinatie. Dat is de 10de kentekencombinatie die in Nederland wordt geïntroduceerd voor personenauto’s, sinds in 1951 door RDW voertuigen werden voorzien van een eigen centraal uitgegeven kenteken. Aangezien het Nederlandse kentekensysteem voorspelbaar is qua uitgifte, is ook het einde van een kentekencombinatie in te schatten. De allerlaatste mogelijke combinatie van een kentekencombinatie zal echter nooit bestaan uit de letters ZZ en cijfers 9. Kenteken ZZ-999-Z zal nooit het daglicht zien, maar hoogstens in digitale kentekenmakers voorbijvliegen:
In eerdere blogposting over de geheimzinnigheid rondom de introductie van nieuwe kentekenseries heb ik al duidelijkheid gemaakt dat RDW elke mogelijke invloed van de introductie van een nieuwe kentekenserie op de nieuwverkopen van voertuigen wil voorkomen. Talloze mensen zouden namelijk gaan wachten met de aankoop totdat de nieuwe serie gestart zou zijn.
In 1999 werd bijvoorbeeld bij de introductie van het kenteken 01-DB-BB door een woordvoerder van RDW het volgende gezegd over dit uitstelgedrag:
Dat was het geval geweest, indien we de oude serie helemaal hadden opgebruikt. Die hebben we dus bewust afgebroken. Daarmee spelen we in op de typisch Nederlandse cultuur van nummerbordfreaks die het nieuwste van het nieuwste willen hebben.
Persoonlijk denk ik dat deze “typische” Nederlandse cultuur anno 2019 in ieder geval best wel meevalt. Als reacties op mijn eerdere postings heb ik van verschillende mensen gehoord die wel degelijk de aflevering van hun nieuwe auto uitstellen, totdat de nieuwe reeks is gestart. Ik heb echter ook mensen gesproken die best zo’n nieuw kenteken willen hebben, maar liever nog eerder in hun nieuwe bolide rondrijden.
Maar benadelen deze laatste groep mensen zichzelf hiermee misschien? Is hun auto met een ouder type kentekenserie op het voertuig minder waard? Maakt de volgorde van een paar letters en cijfertjes uit qua euro’s?
Onderzoek naar waarde voertuigen
Op Kenteken.TV is al langere tijd een visuele tijdlijn van de geschiedenis van Nederlandse kentekens te zien. In deze tijdlijn staan van elke introductie van nieuwe kentekenseries foto’s van de uitreiking. Van de uitreiking van kenteken 01-DB-BB was echter nog geen beeldmateriaal. Dit kenteken werd op 10 juni 1999 door Minister Netelenbos uitgereikt aan Gemiva SVG-Groep, een instelling voor zorg- en dienstverlening aan mensen met een handicap.
Met dank aan de vele online doorzoekbare archieven stuitte ik uiteindelijk op een foto van de Minister in het digitale archief van Reformatorisch Dagblad.
Via deze zoekactie stuitte ik echter ook op een ander interessant krantenartikel uit dezelfde periode. Een maand na de introductie van het kenteken met twee cijfers, twee letters en twee letters stond er in De Volkskrant een interessant artikel over een onderzoek van 2 economen van de Rijksuniversiteit Groningen.
In hun studie die in 1999 gepubliceerd werd met titel “De waarde van een nieuw kenteken” over de prijsverschillen in de waarde van tweedehandsvoertuigen, hadden Marco Haan en Peter Kooreman 3 hypotheses getoetst:
- Is een auto uit december minder waard dan dezelfde type auto uit januari?
- Hebben auto’s s met tellerstand net onder of net boven 100.000 km op de teller een prijsverschil?
- Zit er een prijsverschil tussen voertuigen met nieuwere kentekencombinaties ten opzichte van dezelfde type auto met oudere kentekencombinatie?
In het artikel van de Volkskrant gaven de onderzoekers alvast het resultaat van de laatste vraag weg:
Uit prijsvergelijkingen blijkt dat in het verleden auto’s met een nieuw kenteken 4,2 procent meer opbrachten dan exact gelijke auto’s met een oud kenteken.
Het verschil was overigens kleiner dan het verschil tussen auto’s met een kilometerstand beneden en boven 100 duizend kilometer. Tussen deze twee groepen zat 6,9 procent verschil.
Beide onderzoekers hebben dit onderzoek later nog verder uitgediept en dit heeft geleid tot het resultaat “Price anomalies in the used car market” in 2005. Bij deze uitdieping kwamen min of meer dezelfde resultaten eruit, maar werden ook een andere constateringen gedaan.
Veblen effect
Een interessant aspect in het onderzoek is het zogenaamde Veblen effect bij het waarderen van een nieuw kenteken. Als 2 auto’s qua type kentekenreeks verschillen, maar qua leeftijd, uitrusting en tellerstand nagenoeg gelijk zijn, dan is er een neiging om meer waarde aan de auto met nieuwe kenteken te geven dan de auto met oude kenteken. Dat is dus eigenlijk een vorm van goodwill die men wens te betalen voor een ontastbaar verschil. Dit mechanisme over het verschil in waarderen van vergelijkbare goederen is in 1899 door de Amerikaanse economist Thorstein Veblen voor het eerst benoemd.
Volwassenheid markt zorgt voor minder Veblen effect?
In het onderzoek in 1999 was vooral gebruik gemaakt van een dataset die uit kranten was verkregen uit begin jaren negentig. In de tweede analyse werd een dataset van autoportaal AutoOnline gebruikt uit begin van deze eeuw. Vooral de verschillen van december-januari voertuigen en de 100.000 km grens waren kleiner geworden in deze tweede dataset. Een mogelijke conclusie daarvoor was dat in die jaren mede door de introductie van internet als manier om prijzen transparant te vergelijken er ook voor heeft gezorgd dat de tweedehands markt van voertuigen volwassener is geworden.
En hoe zal de restwaarde ontwikkeling anno 2019 gaan?
De volwassenheid van de tweedehands markt is sinds de publicatie van dit onderzoek in 2006 nog verder toegenomen, is mijn eigen constatering. De markt is erg competitief geworden en de verschillende platformen waarop tweedehands auto’s worden aangeboden, bieden kopers van auto’s veel mogelijkheden om auto’s met elkaar te vergelijken op allerlei aspecten.
Ook hebben we tegenwoordig veel meer te maken met import van voertuigen. Deze voertuigen krijgen (als ze niet te oud zijn, zie daarvoor ook blogpost over nieuwe oldtimers) bij de Nederlandse registratie ook een nieuw kenteken uit de laatste serie. Hierdoor is het heel lastig geworden om de leeftijd van een voertuig af te lezen op basis van een kentekenplaat. Online kentekencheck van de achterliggende voertuiginformatie is dan de enige remedie.
De vraag is daarom of de verschillen gevonden door de onderzoekers in 1999 en 2005, op basis van datasets uit 2019 nog steeds gevonden kunnen worden. En wellicht bevestigt dat mijn gevoel dat het verschil in waarde tussen een auto met kenteken G-001-BB of kenteken ZV-226-X, beide uit augustus 2019 niet veel zal verschillen.
Wellicht zijn de onderzoekers Haan en Kooreman of andere wetenschappelijke onderzoekers te porren voor een verversing van hun onderzoek.
Interessant artikel, ik wist niet dat dit van invloed was. Ik heb een oldtimer gekocht uit Frankrijk, een oude Citroen DS, en hier komt automatisch een nieuw Nederlands kenteken op. Ik kijk er erg naar uit om er in te rijden!