Kentekenplaten verdwijnen nog wel eens van Nederlandse voertuigen. Dat kan door pech zijn, maar soms ook door andere personen die met deze platen snode plannen hebben. Als voertuigeigenaar moet je bij een ontbreken van één of beide kentekenplaten naar een kentekenplaatdrukker om nieuwe exemplaren te verkrijgen. Deze kentekenplaatfabrikant maakt vervolgens duplicaten van de originele kentekenplaten. En deze duplicaten worden daarom voorzien van een duplicaatcode. Al eerder heeft Kenteken.TV negen feiten/fabels over duplicaatcodes ontcijferd. In deze blogposting duiken we nog verder in de wereld van duplicaatcodes met dank aan opgevraagde cijfers bij RDW.
Duplicaatcode bijzaak of straf?
Het vorige artikel over duplicaatcodes uit 2017 heeft in bepaalde kringen tongen losgemaakt. Vooral één paragraaf kreeg veel aandacht: Voertuigen met kentekens met duplicaatcode zijn minder waard.
In 2017 was ik er zeker van dat voertuigen met een duplicaatcode op een kentekenplaat in het handelsverkeer niet anders worden beoordeeld. Diverse mensen zijn echter een andere mening toegedaan. Sommige mensen willen pertinent niet een voertuig met duplicaatcode op een kentekenplaat. Zij zouden daarmee direct hun interesse in een bepaalde auto verliezen als ze zo’n klein extra cijfertje aka duplicaatcode op een kentekenplaat zouden aanschouwen. Andere mensen steken dit op een andere manier in. Een auto met duplicaatcode kan, maar heeft wel een waardeverminderend effect.
Onderzoek waardevermindering door duplicaatcode
In deze laatste categorie zit Frank Bolsenbroek van het bedrijf Bolsenbroek & partners. In 2020 startte hij een onderzoek over de perceptie van de automotive gemeenschap op het fenomeen duplicaatcode.
Uiteindelijk vond hij 121 respondenten voor zijn online enquête met allerlei vragen over duplicaatcode. De details van zijn resultaten zijn terug te lezen op zijn website. Grote kans is dat juist mensen die aanstoot nemen aan duplicaatcodes dit onderzoek hebben ingevuld, maar alsnog waren de resultaten niet misselijk:
- 96% van de ondervraagden ziet in de duplicaatcode overwegend een groot negatief aspect.
- De negatieve percepties van de duplicaatcode zijn volgens de respondenten onder meer:
- uiting van dubieus voertuigverleden (76,3%)
- ontsierend aspect (67,8%)
- lastig(er) verkoopbaar (44,1%)
- lagere waarde (30,5%)
- nagenoeg onverkoopbaar (7,6%)
Ander opvallende uitkomst was dat duplicaatcodes bij exclusievere, duurdere auto’s als negatiever aspect werd beoordeeld.
Met de uitslag van zijn onderzoek in de hand heeft Frank een vervolg gegeven aan dit verhaal. Hij heeft namelijk een mogelijke oplossing bedacht voor duplicaatcode problemen, namelijk de introductie van gepersonaliseerde kentekens.
Met deze oplossing ontstaan volgens de initiatiefnemer de volgende voordelen:
- Duplicaatcode niet meer zichtbaar doch wel aanwezig.
- Waardevermindering is objectief (gelijk aan kosten personal plate)
- Inkomsten voor de overheid
- Invulling lang gekoesterde wens van velen!
Ik krijg zelf vaak de vraag over gepersonaliseerde kentekens. Persoonlijk schat ik de kansen op introductie van deze vanity plates in Nederland op nihil. Dat voorzag ik in 2014 al, en anno 2023 zijn de kansen niet veel groter geworden. Enkel digitaal zijn ze te maken met de digitale kentekenplaatmaker van Kenteken.TV.
Interessant bijzinnetje in het artikel over mogelijke einde van duplicaatcodes van Frank Bolsenbroek is het volgende:
Inmiddels hebben wij ook meerdere keren, met veel inspanning, het ééntje weten te omzeilen met medewerking van de RDW. Dit is een telkens individuele, langdurige en niet eenvoudige procedure.
Volgens mij is dit enkel mogelijk door op één of andere manier een vervangend kenteken te verkrijgen.
Ontwikkeling vermissing kentekenplaten
In Nederland worden jaarlijks een flink aantal duplicaten van kentekenplaten gefabriceerd. Om de precieze ontwikkelingen te weten heeft Kenteken.TV bij RDW cijfers opgevraagd.
Sinds januari 2018 tot en met maart 2023 worden gemiddeld 5.136 duplicaten voor kentekens afgegeven per maand:
54,8% van de afgegeven duplicaten betreft een personenauto. Dat lijkt veel, maar valt relatief weer mee. In maart 2023 waren er namelijk in Nederland iets meer dan 15 miljoen gekentekende voertuigen (15.008.274 om precies te zijn). 63,07% daarvan heeft voertuigsoort Personenauto.
Verhouding wagenpark versus afgegeven duplicaten
De tabel met verhoudingen marktaandelen wagenpark versus afgegeven duplicaten geeft als inzicht bij welke voertuigsoorten vaker een duplicaat van een kentekenplaat nodig heeft:
| Voertuigsoort | Marktaandeel wagenpark maart 2023 | Marktaandeel afgegeven duplicaten jan 2018 – maart 2023 |
|---|---|---|
| Aanhangwagen | 5,18% | 2,29% |
| Autonome aanhangwagen | 0,05% | 0,04% |
| Bedrijfsauto | 8,59% | 14,65% |
| Bromfiets | 9,41% | 18,39% |
| Bus | 0,06% | 0,09% |
| Driewielig motorrijtuig | 0,25% | 0,42% |
| Land- of bosb aanhw of getr uitr stuk | 1,7% | 0,19% |
| Land- of bosbouwtrekker | 2,24% | 0,22% |
| Middenasaanhangwagen | 1,99% | 0,97% |
| Mobiele machine | 0,05% | 0,01% |
| Motorfiets | 5,29% | 6,13% |
| Motorfiets met zijspan | 0,04% | 0,03% |
| Motorrijtuig met beperkte snelheid | 0,49% | 0,13% |
| Oplegger | 1,29% | 1,63% |
| Personenauto | 63,07% | 54,82% |
| Totaal | 100% | 100% |
Vooral werkmaterieel zoals bedrijfswagens en opleggers hebben verhoudingsgewijs vaker een duplicaat nodig. En ook de gemotoriseerde tweewielers (brom-, snor- en motorfietsen) zijn vaker de dupe van een missende kentekenplaat.
Bij deze laatste twee voertuigsoorten wordt ook een ander effect duidelijk als we de grafiek op maandniveau uitsplitsen:
Duidelijker bij motorfietsen dan bij brom- en snorfietsen zijn de seizoenen in de grafiek zichtbaar. In de wintermaanden wordt er minder gereden en vallen daardoor logischerwijs ook minder kentekens van de gemotoriseerde fietsen af.
Bij personenauto zie je een ander effect als de aantallen per maand in grafiekvorm worden gezet:
Duidelijk is de dip in aantallen maart 2020 zichtbaar. Deze is gerelateerd aan de eerste Covid-19 lockdown. Deze dip duurde voort tot ongeveer begin 2022. Daarna werden de coronamaatregelen stapsgewijs losgelaten en gaat het aantal afgegeven duplicaten weer naar het normale niveau. Hierbij moet wel worden aangetekend dat de totale wagenpark vanaf januari 2018 tot en met maart 2023 wel verder is toegenomen. Relatief gezien worden er dus steeds minder duplicaatcodes voor kentekenplaten geregistreerd.
Verdeling duplicaatcode cijfers per voertuigsoort
Voor hetzelfde kenteken kan gedurende de levenscyclus van het gekentekende voertuig in Nederland meerdere keren een duplicaat worden afgegeven. Als dat gebeurt, dan wordt de duplicaatcode met 1 cijfer opgehoogd.
Er zijn formeel gezien 18 mogelijke duplicaatcodes. Na de achttiende keer verlies van je kentekenplaten wordt je voertuig voorzien van een vervangend kenteken. Bij personenauto kenteken wordt voor duplicaatcode 1 tot en met 9 een vergelijkbaar cijfer boven het eerste streepje gedrukt. Bij duplicaatcode 10 tot en met 18 wordt de cijferreeks 1 tot en met 9 herhaald, maar dan onder het eerste liggende streepje op de kentekenplaat:
Op verzoek van Kenteken.TV is bij RDW opgevraagd hoe deze duplicaatcodes verspreid zijn per voertuigsoort.
Maximale duplicaatcode op dit moment
Op moment van draaien van de database query op 29 maart 2023 is duplicaatcode 9 het hoogste getal. Deze behoort toe aan een brom- of snorfiets. Het kenteken is hierbij niet gedeeld door RDW.
Deze bromfiets wordt op de hielen gezeten door een aanhangwagen en 2 andere brom- of snorfietsen. Zij hebben namelijk inmiddels level 8 qua duplicaatcodes bereikt.
Spreiding duplicaatcodes per voertuigsoort
Het merendeel van de afgegeven duplicaten betreft logischerwijs duplicaatcode 1. 90,3% van huidig afgegeven duplicaten heeft ergens op de kentekenplaat zo’n verkleind eentje eropstaan. De verdeling qua duplicaatcodes dd 23 maart 2023 ziet er als volgt uit:
Er zijn dus momenteel 672.658 gekentekende voertuigen met een duplicaatcode 1 of hoger op hun kentekenplaten. Dat is 4,5% van alle gekentekende voertuigen in Nederland momenteel.
De grootste kans op een duplicaatcode heb je bij de voertuigsoort Motorfiets met zijspan. Bij deze kleine voertuigsoort (5.826 exemplaren in Nederland in totaal) heeft maar liefst 12,4% een duplicaatcode op zijn kentekenplaat. Op plek twee staan Motorfietsen met 9,4% en op de derde plek staan brom- en snorfietsen met 8,03%.
De landbouwvoertuigen en aanhangwagens voor deze land- of bosbouwtrekkers hebben relatief nog weinig duplicaatcodes. Dat is op zich niet vreemd gezien het feit dat deze voertuigen pas sinds begin 2022 voorzien zijn van een Nederlandse kentekenplaat. De verwachting is dat het aandeel in het totaal rap zal toenemen in de komende jaren.